Veraset ve intikal vergisinde beyanname vermemenin cezası (Veysi Seviğ)
Veraset ve İntikal Vergisi Yasası'nın birinci maddesi hükmü gereği olarak "Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset tarikiyle veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız (karşılıksız) bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikali Veraset ve İntikal Vergisi'ne tabidir."
Bu vergi yasal düzenleme gereği olarak Türk tabiyetinde bulunan şahısların yabancı ülkelerde aynı yoldan iktisap edecekleri mallar için de geçerlidir.Aynı yasanın 20'inci maddesi uyarınca bu verginin mükellefiyeti; * Beyanname verildiği takdirde, beyannamede gösterilen mallar için beyanname tarihinde,* Verilen beyannamede gösterilmeyen mallar ile beyanname verilmeyen hallerde intikal eden malların idarece tesbit olunduğu tarihte,* Terekenin tahriri, defter tutma veya resmi tasfiye hallerinde mahke kemece bu işlemlerin ikmal edildiği tarihte,başlamaktadır.Diğer yandan Vergi Usul Yasası'nın 342'nci maddesi uyarınca "Veraset ve intikal vergisine ilişkin mükellefiyetlerde tahakkuk muamelesi yapılmak için beyanname verme süresinin sonundan başlayarak 15 gün beklenir. Beyanname bu süre içinde verilirse vergi ziyaı olmamış sayılır.Ayrıca, mükellefe tebliğ edilmek şartı ile yeniden 15 günlük mühlet verilir."Vergi Usul Yasası'nın usulsüzlük halleri ile bu hallere ilişkin cezaları belirleyen 352'nci maddesinin;* İkinci derecede usulsüzlüklerle ilgili (1) numaralı bendinde, veraset ve intikal vergisi beyannamesinin, beyanname verme süresinin bitiminden itibaren 15 günlük birinci ek süre içinde verilmiş olması ikinci derece usulsüzlük,* Birinci derece usulsüzlüklerle ilgili (11) numaralı bendinde, veraset ve intikal vergisi beyannamesinin, beyanname verme süresinin bitiminden itibaren 15 günlük ikinci ek süre içinde verilmiş olması birinci derece usulsüzlük,olarak belirlenmiş bulunmaktadır.Mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde veraset yoluyla veya sair suretle ivazsız olarak kendilerine mal intikal eden mükelleflerin, yasada öngörülen süreler geçtikten sonra beyanname vermeleri veya hiç beyanname vermemeleri halinde uygulanacak usulsüzlük cezaları inşa kaşağıda açıklanmış bulunmaktadır.* Beyannamenin yasada öngörülen beyanname verme süresinin bitiminden itibaren 15 günlük birinci ek süre içinde verilmesi halinde Vergi Usul Yasasına bağlı "Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvel"in üçüncü sırasındaki ikinci derece, usulsüzlük cezası kesilecektir.* Beyannamenin, 15 günlük birinci ek süre geçtikten sonra, ikinci ek süreye ilişkin idarece herhangi bir tebligat yapılmadan verilmesi durumunda ikinci derece derece usulsüzlük cezası kesilecektir,(20.06.1991 gün ve 44671 sayılı 1991/1 seri numaralı Veraset ve İntikal Vergisi(l) Seri numaralı İç Genelgesi)* Beyannamenin, idare tarafından tebligat yapılarak ikinci 15 günlük ek süre içinde verilmesi halinde, anılan yasaya bağlı cetvelin üçüncü sıra sındaki birinci derece usulsüzlük cezası kesilecektir.* Beyannamenin, idarece tebligat yapılarak ikinci 15 günlük ek süreden sonra verilmesi veya hiç verilmemesi halinde ise, söz konusu usulsüzlük fiili aynı zamanda re'sen takdiri de gerektirdiğinden, anılan yasaya bağlı cetvelin üçüncü sırasındaki birinci derece usulsüzlük cezası iki kat olarak kesilecek, ancak Vergi Usul Yasası'nın 336'ncı maddesi göz önünde bulundurulacaktır. Dolayısıyla cezayı gerektiren tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük birlikte işlenmiş olursa, bunlara ait cezalardan sadece miktar olarak en ağırı kesilecektir.Öte yandan, veraset ve intikal vergisi beyannamesinin yasada öngörülen süreden sonra verilmesi nedeniyle uygulanacak usulsüzlük cezasının, söz konusu beyannamenin verildiği tarihte uygulanmakta olan usulsüzlük cezalarına ilişken tutarlar esas alınarak, her bir mirasçı için ayrı ayrı kesilmesi gerekmektedir.Yukarıda da açıklandığı üzere veraset ve intikal vergisine alt beyannamenin verilmemiş olmasa durumunda uygulanması öngörülen usulsüzlük cezaları farklı biçimde olabilmektedir. Dolayısıyla veraset ve intikal vergisi nedeniyle mükellef konumunda olanların bu durumları dikkate almaları gerekmektedir.
Kaynak : Referans Gazetesi